Wanad

Wanad, jak i kilka innych pierwiastków, odkrywano dwukrotnie. W 1801 roku w Meksyku Andrés Manuel del Río, hiszpański mineralog, podczas analizy rudy ołowiu stwierdził, że znajduje się w niej nowy metal, którego właściwości są podobne do chromu i uranu. Del Rio otrzymał kilka związków tego pierwiastka, które charakteryzowały się różnorodnością kolorów. Początkowo zdecydował się nadać mu nazwę „panchrom” od greckiego słowa określającego różnobarwność. Jednak zauważywszy, że jego związki podczas ogrzewania przybierają barwę czerwoną zmienił nazwę na „erytron”, czyli czerwony. Doniesienia del Rio w Europie były mało znane, a uczeni, którzy się z nimi zapoznali poddawali w wątpliwość odkrycie nowego pierwiastka. Sam del Rio stwierdzeniem, że odkryty przez niego pierwiastek jest najprawdopodobniej chromianem ołowiu, dodatkowo zniechęcił europejskich uczonych. Raport o swoim odkryciu, i próbki badanej rudy, wysłał del Rio do Paryskiej Akademii Nauk w roku 1809, gdzie sprawdzeniem jego analiz zajął się francuski chemik H. Collet-Descotes, który potwierdził błędny wniosek, o chromianie ołowiu, hiszpańskiego badacza. W 1832 roku, już po powtórnym odkryciu wanadu, del Rio w swoim podręczniku mineralogii napisał, że metal który odkrył był wanadem, a nie chromem jak błędnie sądził.

Drugiego odkrycia wanadu dokonał Szwed Nils Gabriel Sefström, który niewielką ilość wanadu wydzielił z rudy żelaza pochodzącej z kopalni w Tabergu. Krótko po odkryciu wanadu przez Sefströma, Wöhler badał próbki meksykańskiej rudy, i w liście do Justusa von Liebiga datowanym na 2 stycznia 1831 roku pisał, że w rudzie znajduje się jakaś nowa, nieznana jeszcze substancja. Niestety podczas doświadczeń zatruł się gazowym fluorowodorem i przez kilka miesięcy nie mógł prowadzić badań naukowych. Jego rozczarowanie na wieść, że Sefström odkrył wolfram było ogromne. Berzelius starał się pocieszyć swojego kolegę, pisząc do niego, że chemik, który odkrył metodę syntezy związków organicznych (Wöhler jako pierwszy dokonał syntezy mocznika, związku organicznego z substratów nieorganicznych) może się zrzec roszczenia do pierwszeństwa w odkryciu jeszcze jednego pierwiastka gdyż jego osiągnięcie jest równoważne odkryciu dziesięciu nowych pierwiastków.

J. Berzelius z Nilsem Sefströmem nazwali nowy pierwiastek wanadem na cześć skandynawskiej bogini piękna – Vanadis. Wöhler po powrocie do zdrowia kontynuował badania rudy pochodzącej z Meksyku stwierdzając, że minerał ten zawiera wanad, a nie jak błędnie sądził del Rio chrom. Dalsze badania Berzeliusa i Sefströma potwierdziły, że wanad i chrom mają podobne właściwości. Próby otrzymania metalicznego wanadu nie powiodły się tym dwóm uczonym, a w miarę dalszych eksperymentów cechy tego pierwiastka stawały się coraz mniej jasne. Dopiero w latach sześćdziesiątych dziewiętnastego wieku angielski chemik Sir Henry Enfield Roscoe dokonując szczegółowych analiz stwierdził, że wanad nie wykazuje podobieństwa ani do chromu ani do uranu, natomiast z jednej strony jego właściwości są zbliżone do właściwości niobu i tantalu, a z drugiej do fosforu. W roku 1869 to właśnie Roscoe udało się wydzielić metaliczny wanad. Prace tego uczonego miały duże znaczenie dla Dmitrija Mendelejewa, który twierdził, że odegrały one istotną rolę w powstaniu układu okresowego pierwiastków.