Rad

Analizując frakcje wydzielone z blendy uranowej małżeństwo Curie i Gustav Bèmont zaobserwowali, że jedna z nich wykazuje wyższe, niż frakcja bizmutowa, tło promieniowania. Po wydzieleniu polonu rozpoczęli badania kolejnych próbek z nadzieją na odkrycie kolejnego pierwiastka. Jako datę odkrycia radu przyjmuje się 26 grudnia 1898 roku, kiedy to został wygłoszony raport „O nowej wysoce promieniotwórczej substancji zawartej w blendzie uranowej” na posiedzeniu Paryskiej Akademii Nauk. Autorzy referatu donosili, że wydzielili z pozostałości rudy uranu nowy pierwiastek, którego właściwości są zbliżone do baru. Nazwa nowego odkrytego pierwiastka – rad – pochodzi z łaciny od słowa radius czyli promień. Uzyskana ilość radu, zawartego w chlorku baru, była wystarczająca do zarejestrowania jego widma spektralnego. Badania spektroskopowe wykonał Eugene-Anatole Demarcay znajdując w widmie spektralnym linie charakterystyczne dla tego pierwiastka. W związku z tym wykorzystano przy jego odkryciu dwie metody spektroskopię płomieniową oraz radiometrię.

Rad okazał się bardzo wdzięcznym z pośród pozostałych pierwiastków radioaktywnych pomijając tor i uran. Okres półrozpadu najtrwalszego izotopu wynosi 1600 lat, zawartość w blendzie uranowej jest wyższa niż polonu, a ponadto intensywność promieniowania alfa tego pierwiastka jest na tyle duża, że łatwo jest śledzić jego zachowanie podczas przeprowadzania procesów chemicznego wydzielania. Dodatkowo właściwości chemiczne i spektralne radu pozwoliły na bezdyskusyjne umieszczenie go w odpowiednim miejscu układu okresowego. Do określenia masy atomowej pierwiastka małżeństwo Curie potrzebowało odpowiedniej ilości radu, której wydzielenie zajęło 45 miesięcy pracy. W tym czasie przeprowadzono około 10 tysięcy frakcyjnych krystalizacji co pozwoliło na otrzymanie 0,1 grama chlorku radu. Ta ilość wystarczyła do wyznaczenia masy atomowej pierwiastka. W dniu 29 marca 1902 roku Maria Skłodowska-Curie podała wartość 225,9 jako masę atomową radu, co nie odbiega w znaczący sposób od wartości jaką znamy dzisiaj, a która wynosi 226,02 jednostek masy atomowej.

Rad był też pierwszym pierwiastkiem radioaktywnym, który został otrzymany w formie metalicznej. Maria Skłodowska-Curie i André-Louis Debierne poddali elektrolizie roztwór zawierający 0,106 grama chlorku radu. Stosując katodę rtęciową uzyskali amalgamat rtęciowo-radowy, który przeniesiony do żelaznego reaktora wygrzewali w atmosferze wodoru. Po odparowaniu rtęci na dnie naczynia zebrał się lśniący srebrzysty metaliczny rad. W tym samym roku metaliczny rad otrzymał E. Eorel w wyniku termicznego rozkładu jego azydku.