Radon

Radon jest najcięższym gazem szlachetnym, a jego rozpowszechnienie w przyrodzie jest na tyle małe, że jego zidentyfikowanie przez W. Ramsaya i M. Traversa było niemożliwe. Dopiero wprowadzenie metod radiometrycznych do analizy substancji pozwoliło na wykrycie tego promieniotwórczego gazu.

W roku 1899 Ernest Rutherford, przebywający w tym czasie w Kanadzie wraz ze swym współpracownikiem R. B. Owensem badali aktywność związków toru. Pewnego dnia Owens gwałtownie otworzył drzwi do laboratorium, w którym akurat przeprowadzany był eksperyment z torem. Prowadzący doświadczenia zaobserwowali w tym momencie nagły spadek aktywności badanych związków toru. Początkowo zignorowano to zjawisko przypisując je jakimś błędom aparaturowym. Jednak podczas wykonywania kolejnych pomiarów zauważyli, że podobne zjawisko występowało za każdym razem gdy powietrze nad zestawem pomiarowym było w ruchu. Rutherford i Owens wysnuli z tego wniosek, że tor emituje jakąś substancję gazową wykazującą radioaktywność i nazwali ten gaz „emanacją”. Dodatkowo zasugerowali, że inne pierwiastki radioaktywne też mogą wydzielać „emanację”.

W roku 1900 niemiecki fizyk Friedrich Ernst Dorn odkrył „emanację” radu (wydzielający się gaz nazwany został radonem), a trzy lata później Francuz André-Louis Debierne podobne zjawisko zaobserwował w przypadku aktynu i nazwał wydzielający się gaz „aktionem”. Co zaskakujące jedyne różnice we właściwościach wydzielających się gazów dotyczyły okresów półrozpadu, odpowiednio 51,5 sekundy dla toru (gaz nosił nazwę toron), 3,8 dnia dla radonu i 3,2 sekundy dla aktynonu. Najdłużej żyjącym był radon i ten gaz został poddany dalszym badaniom. Okazało się, że gaz ten jest bierny chemicznie i wykazuje inne właściwości charakterystyczne dla gazów szlachetnych. Jako nazwę pierwiastka przyjęto tę nadaną jemu najtrwalszemu izotopowi. Poza wspomnianymi nazwami Rutherford zaproponował jeszcze „niton” od łacińskiego słowa „nitens” czyli świecący.