Wersja twojej przeglądarki jest przestarzała. Zalecamy zaktualizowanie przeglądarki do najnowszej wersji.

Principles of Chemistry

 Has

Pierwsze próby otrzymania pierwiastka 108 rozpoczęły się w roku 1978 w Instytucie Badań Jądrowych w Dubnej i były prowadzone przez Jurija Oganesiana i Władimira Utjonkowa. Próbowali oni otrzymać dwa izotopu hasu odpowiednio o masach atomowych 270 i 264. Niestety wyniki eksperymentów były niejednoznaczne. Pięć lat później, w roku 1983, udało się otrzymać dwa izotopy tego pierwiastka has-263 i has-264. Oficjalne odkrycie hasu przypadło w udziale zespołowi niemieckiemu kierowanemu przez Petera Armbrustera i Gottfrieda Münzenberga, którzy w tym samym roku bombardując ołów-209 jonami żelaza-58 uzyskali 3 atomy hasu-265. Kontrowersje wobec pierwszeństwa rozstrzygnęła grupa zajmująca się pierwiastkami tranfermowymi w IUPAC stwierdzając, że badacze niemieccy opisali nowy pierwiastek podając więcej szczegółów i jednocześnie uznając, że w Dubnej w roku 1983 najprawdopodobniej atomy tego pierwiastka zostały wyprodukowane. Nazwę „hassium” zaproponował Peter Armbruster wywodząc ją od łacińskiej nazwy – Hassia –niemieckiej prowincji Hesji gdzie znajduje się Instytut, w którym otrzymano ten pierwiastek. W roku 1994 IUPAC zarekomendowała nazwanie pierwiastka 108 „hahnium”, ale protest ze strony naukowców niemieckich i Amerykańskiego Towarzystwa Naukowego spowodował, że od roku 1997 nazwa „hassnium” (polskie has) jest obowiązującą nazwą międzynarodową.

Has nie występuje na Ziemi w stanie naturalnym, ale od lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku przewidywano, że śladowe ilości tego pierwiastka mogą znajdować się w pewnych minerałach. Opierając się na teoretycznych modelach budowy jądra należy spodziewać się, że izotop hasu posiadający 108 protonów i 162 neutrony powinien charakteryzować się stosunkowo długim czasem życia. W 1963 roku rosyjski uczony Wiktor Czerdynstew twierdził, że w naturalnym molibdenicie wykrył śladowe ilości pierwiastka o liczbie atomowej 108. W roku 2004 zostały podjęte poszukiwania hasu w minerałach naturalnych jednak nie przyniosły rezultatu. Pomimo tego nadal nie jest wykluczone, że has może mieć izotopy, o długich czasach życia, chociaż otrzymane jak do tej pory charakteryzują się czasami życia nie przekraczającymi dwóch minut.