Aktynowce

Aktyn i następujące po nim 14 pierwiastków tworzą grupę aktynowców. Wszystkie pierwiastki tej grupy są promieniotwórczymi metalami. Pierwiastki te wykazują jedynie formalne podobieństwo do lantanowców. Stopień utlenienia +3 charakterystyczny dla lantanowców jest w przypadku aktynowców ujawniany dopiero przez cięższe pierwiastki tej grupy. Aktynowce tworzą związki na stopniach utlenienia +2, +4, +5, +6 a nawet +7.

Tor

Konfiguracja elektronowa powłoki walencyjne atomu toru 6d ²7s ² wskazuje, że tor nie jest typowym aktynowcem. Tworzy związki głównie na +4 stopniu utlenienia. Jest pierwiastkiem reaktywnym, na powietrzu sproszkowany tor ulega samozapłonowi. Z rozcieńczonymi kwasami fluorowodorowym, solnym i siarkowym(VI) reaguje powoli. Roztwarza się w stężonym kwasie siarkowym(VI), wodzie królewskiej i rozcieńczonym kwasie azotowym(V). Reakcje toru można schematycznie zapisać następująco:

Fluorek toru(IV)m w odróżnieniu od pozostałych halogenków, jest trudno rozpuszczalny w wodzie. Jednak chlorek, bromek i j0odek toru(IV) ulegają częściowo hydrolizie z utworzeniem tlenohalogenków typu ThOX₂. Pod działaniem jonów wodorotlenowych na roztwory soli toru powstaje Th(OH)₄·nH₂O, którego skład jest w rzeczywistości złożony.

Protaktyn

W związkach protaktyn występuje głównie na  +5 stopniu utlenienia. Roztwory soli protaktynu(V) łatwo ulegają hydrolizie z utworzeniem uwodnionego tlenku Pa₂O₅­·nH₂O. Właściwości oraz warunki otrzymywania niektórych związków protaktynu przedstawia poniższy schemat:

Uran

Szary, błyszczący metal mało odporny na działanie kwasów, tlenu i wody w temperaturze pokojowej. Fluorowce reagują z uranem w sposób gwałtowny. Siarka i azot reagują z tym metalem dopiero w podwyższonych temperaturach. Najważniejszym z halogenków związkiem uranu jest łatwo lotny fluorek UF₆, wykorzystywany do rozdzielania izotopów uranu. Chlorki uranu łatwo ulegają hydrolizie. Tlenki uranu tworzą skomplikowany układ związków ponieważ nie istnieją tlenki o prostej stechiometrii Proste wzory opisujące brunatny UO₂, zielonoczarny U₃O₈ czy pomarańczowożółty UO₃ nie odpowiadają składowi tych tlenków. W wyniku stapiania tlenków uranu z węglanami litowców powstają uraniany typu Na₂U₂O₇ czy Li₂UO₄. Związki uranu(IV) tworzą z nadtlenkiem wodoru H₂O₂ jasnożółty osad UO₂(O₂)·4H₂O rozkładający się w wyniku ogrzewania na tlenek uranu(VI), wodę i tlen.

W wyniku reakcji UO₃ z kwasem solnym powstaje żółty UO₂Cl₂·2H₂O. Cytrynowożółty azotan(V) UO₂(NO₃)₂·6H₂O daje się łatwo przekrystalizować z wody. Węglan amonowy tworzy z solami uranylowymi(IV) związki typu (NH₄)₄[UO₂(CO₃)₃]·2H₂O.

Transuranowce

halogenki – znane są sześciofluorki jasnobrunatny NpF₆ o temperaturze wrzenia 55°C i czerwonobrunatny PuF₆ o temperaturze wrzenia 52°C. Z nich otrzymuje się zielony NpF₄ i jasnobrunatny PuF₄ w atmosferze fluoru w temperaturze 500°C. Kiur tworzy halogenki na +3 stopniu utlenienia CmX₃ gdzie X = F, Cj, Br.

tlenki – tlenki neptunu(II), plutonu(II) i ameryku(II) można otrzymać przez ogrzewanie azotanów(V) tych metali na powietrzu. Utlenianie soli tych pierwiastków manganianami(VII) lub bromianami(VII) pozwala na otrzymanie różowych jonów NpO₂²⁺, pomarańczoworóżowych PuO₂²⁺ i żółtych AmO₂²⁺. Pod działaniem ozonu na wodne roztwory wodorotlenków Np(IV) i Pu(IV) powstają uwodnione tlenki o ogólnym wzorze MO₃·nH₂O. Działanie ozonu na zawiesiny neptunianów(VI) i plutonianów(VI) typu Na₂Np₂O₇·nH₂O powstają neptuniany(VII) lub hydroksyneptuniany(VII).